Oor gerelateerd headshaken is een minder bekende vorm dan bijvoorbeeld de (pollen) allergie of oog gerelateerde vorm van headshaking. Maar toch komt deze ook met regelmaat voor en paarden reageren hierbij vooral op triggers zoals; geluid, wind, motoriek (beweging) van het oor en zelfs bij acute spanning. Deze vorm ontstaat vaak door een combinatie van gebeurtenissen zoals bijvoorbeeld; hangen aan het halster en onbalans vanuit het gebit, waardoor de veroorzakende zenuw klem komt te zitten.

Wat niet veel mensen zich realiseren is dat een gezond paard tot al 20x beter kan horen dan wij mensen. Uit onderzoek is zelfs gebleken dat ze hun soortgenoten tot een afstand van wel 4,5 km kunnen horen. Je zou daaruit al kunnen concluderen dat paarden sowieso gevoelig zijn voor harde geluiden. 

Maar  één van de triggers van oor gerelateerd headshaking is dus ook geluid! In de praktijk heb ik gezien dat paarden bijvoorbeeld reageren op het dichtschuiven van een boxdeur, harde radio of andere harde / schelle geluiden.  Dit is waarom paarden vaak geen (harde) geluiden meer kunnen verdragen als dit een trigger is. 

Naast geluid zijn er dus ook nog andere triggers en dat heeft alles te maken met de veroorzakende zenuw, die bestaat uit twee verschillende takken waarvan dus één verantwoordelijk is voor geluid en de ander voor de motoriek van het oor.  

Het oor wordt aangestuurd door de Vestibularcochlear zenuw die vanuit het bot Temporal vertakt in twee takken met ieder een eigen functie. De éne tak heeft als functie om geluidsignalen door te geven aan de hersenen. En met de andere tak worden de spieren van het oor aangestuurd om te bewegen. Daaruit kun je al halen dat geluid maar ook beweging van het oor triggers zijn bij oor gerelateerd headshaken.

Daarnaast speelt ook acute spanning een grote rol bij deze vorm. Dit heeft alles te maken met het betrokken schedeldeel genaamd Temporal. Dit is een belangrijk onderdeel van het kaakgewricht, welke van grote invloed is op het lichaam. Wanneer er acute spanning optreed komt er meer druk op het kaakgewricht en dit kan ook leiden tot de beklemming van deze zenuw en dus uiten in tics.

Nog een trigger bij oor gerelateerd headshaken is wind. Nu vinden de meeste paarden wind niet heel fijn, omdat dit ze kwetsbaarder maakt als prooidier, doordat ze roofdieren niet goed horen aankomen. Maar als er dus sprake is van een beklemming van de Vestibularcochlear zenuw kan dit lijden tot het hebben van tics. Je ziet dan vaak tics in combinatie met onwillekeurige bewegingen van het oor samengaan.

Triggers:

Geluid
Beweging van het oor
Wind
Acute spanning

Symptomen:

Onwillekeurige beweging van het oor
Oor hangt opzij
Veel stress
Oren niet los van elkaar kunnen bewegen
Jeuk aan het oor
Gevoelig rondom de oren

Kenmerken:

Met tussenpose het hele jaar door.

Betreffende zenuwen:

Cranial Nerve 8 - Vestibularcochlear nerve - horen en motoriek van de oren.

Schedeldeel:
Temporal 

Helaas blijkt in de praktijk het gebruik van een oornetje (met of zonder geluidsdemping) niet bij te dragen aan meer comfort voor het paard.  (Uitzonderigen daar gelaten)

In mijn optiek heeft dat te maken met de gevoeligheid rondom het oor, waarbij het gebruik van een oornetje dus juist ook extra druk kan toevoegen aan een al gevoelige plek.

Daarbij is een oornetje natuurlijk ook geen oplossing, maar puur het bestrijden van symptomen. Het is altijd beter om de oorzaak op te sporen en die met wortel en al aan te pakken. 

Het is heel belangrijk om je niet te laten misleiden door symptomen zoals; onwillekeurige bewegingen van de oren, de oren niet los van elkaar kunnen bewegen, veel jeuk aan het oor, gevoeligheid rond de oren.  Dit verteld namelijk alleen wat over de druk op de schedel, maar niet zozeer over de vorm van headshaking of over welke zenuw er bekneld zit geraakt. Belangrijk is vooral dat je voor een langere periode (minstens 30 dagen) de klachten gaat bijhouden.

Zorg dat je in de tussentijd nog nergens conclusies aan gaat verbinden, want als je dat wel doet dan zet je daarmee ook je oogkleppen op en dan loop je ook een heleboel relevante informatie mis. Dat kan ertoe leiden dat je misleid wordt, en vervolgens in middelen gaat investeren die jou helaas nooit verder gaan helpen. Probeer dat echt te voorkomen. 

Ik deel mijn belangrijkste tips voor een succesvolle aanpak van het headshaking-syndroom in mijn gratis Headshaking Tutorials, zodat jij deze klachten van jouw paard op een logische en bewezen manier aan kunt pakken.

Allereerst is het belangrijk om de oorzaak te gaan achterhalen, en die is bij ieder paard met deze vorm vaak net even ietsje anders. Dit is ook precies waarom wat voor de één werkt, niet hoeft te werken voor de ander. Dus kijk niet teveel naar wat anderen hebben gedaan.

Daarnaast is het ook belangrijk dat je je niet focust op wat voor middelen je kunt inzetten om de klachten te onderdrukken, maar dat je echt de onderliggende oorzaak gaat aanpakken. Dus verspil geen tijd en geld aan allerlei druppels, supplementen, medicatie ect. maar zorg dat de onderliggende oorzaak wordt opgespoord en aangepakt.

Er is best veel wat je als eigenaar zelf kunt en moet doen. Uiteindelijk ben jij namelijk degene die beslissingen moet maken voor jouw paard, dat kan iemand anders niet doen. Het maken van een goede keuze, begint bij het verbeteren van je kennis. Pas als jij begrijpt wat er echt gaande is bij jouw paard, kun je daarin een goede keuze maken. Daarnaast is het ook echt belangrijk om gewoon logisch na te denken en de dingen vooral simpel te houden.

Verder kun je met de juiste tips en begeleiding ook best veel doen om jouw paard comfortabeler te maken. Dat is ook waarom ik een programma met begeleiding heb ontwikkeld om kennis, handvatten en tools te combineren tot een handleiding voor eigenaren van headshakers. Op die manier hoef je als eigenaar van een headshaker niet zelf meer te gaan dokteren. Maar heb je de mogelijkheid om een handleiding te volgen die volledig voor je is uitgewerkt. En waarbij je ook nog eens toewerkt naar het aanpakken van de onderliggende oorzaak. Win Win dus! 

Marit

Paard: Dirk