De oog gerelateerde vorm is één van de meest pijnlijke en misschien zelfs wel de meest complexe vorm van het headshaking-syndroom. Wanneer er sprake is van de oog gerelateerde vorm van headshaking dan hebben paarden vaak zichtbaar  last van hun ogen. Zo zie je veel dat paarden extreem bolle ogen hebben, die vaak een donkere of blauwe gloed bevatten of juist hele kleine teruggetrokken oogjes. Zonlicht word hierbij heel vaak als de veroorzaker aangewezen.  Ik zal je eerlijk bekennen, dat was in eerste instantie ook zeker mijn aanname. Maar sinds dat ik in 2015 ben gestart met het onderzoeken van paarden met het headshaking-syndroom kwam ik er steeds meer achter dat er naast zonlicht ook sprake was van andere triggers. 

Overgevoeligheid voor zonlicht wordt vaak in één zucht genoemd als een paard begint met headshaken. Maar net als pollenallergie is overgevoeligheid op licht lang niet altijd de boosdoener. Wat naar mijn inzicht positief is, aangezien dit toch wel één van de meest complexe vormen is om op te lossen. 

Wat daarnaast ook misleidend kan zijn is dat symptomen zoals kleine donkere teruggetrokken oogjes of juist bolle blauwe uitpuilende ogen vaak een indruk kunnen geven dat een paard last heeft van zijn ogen. Dat kan absoluut zo zijn dat een paard last heeft van zijn ogen, maar het hoeft niet te betekenen dat een paard daarom ook tics vertoond. Dus hierin is het wederom belangrijk om niet te kijken naar enkel de symptomen maar juist naar de triggers die aanwezig zijn op het moment waarop je paard tics laat zien. 

Zoals ik eerder al aangaf is de oog gerelateerde vorm één van de meest complexe vormen van het headshaking-syndroom. Dit heeft alles te maken met de betrokken zenuwen en het verbonden schedeldeel dat zich midden de schedel bevind. Dit zorgt er helaas ook voor dat de hersteltijd van deze vorm vaak wat langer is, omdat je er niet van de buitenkant bij kunt komen en dus eerst alle omliggende delen zult moeten aanpakken. 

Er spelen naast zonlicht ook nog andere triggers een rol. Je kunt hierbij denken aan, het draaien van het oog en de pupil reflex welke met name dus een trigger geeft bij overgangen van donker naar licht of andersom.  

Gevoeligheid op zonlicht wordt vaak aangewezen als de boosdoenende trigger. Maar uit onderzoek is gebleken dat dit niet alleen over zonlicht gaat, maar voornamelijk de UV straling.  Dat kwam steeds meer naar voren toen paarden juist veel klachten begonnen te vertonen op dagen dat de zon niet sterk aanwezig was, maar de UV straling wel. Dit heeft ook hetzelfde effect op de betreffende oogzenuw, dus vanaf dat moment ben ik de trigger breder gaan beoordelen dan enkel en alleen zonlicht.  

Maar naast UV straling zijn er ook nog andere triggers aanwezig bij de ooggerelateerde vorm. Dit heeft alles te maken met het feit dat er maar liefst 4 zenuwen zijn die de hersenen en ogen met elkaar verbinden. Zo heb je een zenuw die zorgt voor het zien, een zenuw die zorgt voor de pupilreflex en ook zenuwen die zorgen voor de beweging van het oog.

Daardoor is niet alleen UV straling een trigger, maar ook de motoriek van het oor, overgangen van donker naar licht (of andersom). Het hoeft overigens niet zo te zijn dat een paard reageert op al deze triggers. Het kan ook zijn dat een paard specifiek reageert op één van deze triggers.

Triggers:
UV Straling (incl. zonlicht)
Beweging van het oog
Overgang donker/licht en andersom

Symptomen:

Bolle ogen
Blauwe gloed over het oog
Kleine (teruggetrokken) ogen

Onwillekeurig slaan met het voorbeen
Onbestuurbaar in training

Kenmerken:

Met tussenpose het hele jaar door.

Betreffende zenuwen:

Cranial Nerve 2 - Optic nerve - functie zien
Cranial Nerve 3 - Oculomotor nerve. functie pupil reflex, oogbeweging naar binnen, omhoog en omlaag.)
Cranial Nerve 4 - Trochlear nerve. functie: beweging van het oog naar binnen en beneden.
Cranial Nerve 6 - Abducens nerve - functie: het opzij bewegen van het oog en werkt samen met cranial nerve 3 en 4.

Schedeldeel:
Spenoidth

Wanneer UV straling (zonlicht daarbij inbegrepen) of bijvoorbeeld de overgang van donker naar licht (of andersom) een veroorzakende trigger blijkt te zijn, dan zou je een zonnebril tussentijds kunnen inzetten om de situatie iets comfortabeler te maken voor jouw paard.

Maar niet iedere headshaker die gevoelig is voor deze triggers heeft baat bij een zonnebril. Soms zie je dat paarden het dragen van een zonnebril erger lijken te vinden dan zonder. Of dat de tics dus zelfs verergeren wanneer het paard de zonnebril omheeft.

Dit heeft dus alles te maken met de opbouw van de beklemming en de druk die daaromheen zit! Niet geschikt voor iedere casus.

Een UV werend masker kan ook uitkomst bieden, en ik heb diverse klanten gehad die er zelfs meerdere over elkaar hebben gedaan tijdens de heftige periodes. 

Het is heel belangrijk om je niet te laten misleiden door symptomen zoals kleine ogen, bolle ogen, bedrukte uitstraling ect.  Dit verteld namelijk alleen wat over de druk op de schedel, maar niet zozeer over de vorm van headshaking of over welke zenuw er bekneld zit geraakt. Belangrijk is vooral dat je voor een langere periode (minstens 30 dagen) de klachten gaat bijhouden.

Zorg dat je in de tussentijd nog nergens conclusies aan gaat verbinden, want als je dat wel doet dan zet je daarmee ook je oogkleppen op en dan loop je ook een heleboel relevante informatie mis. Dat kan ertoe leiden dat je misleid wordt, en vervolgens in middelen gaat investeren die jou helaas nooit verder gaan helpen. Probeer dat echt te voorkomen. 

Ik deel mijn belangrijkste tips voor een succesvolle aanpak van het headshaking-syndroom in mijn gratis Headshaking Tutorials, zodat jij deze klachten van jouw paard op een logische en bewezen manier aan kunt pakken.

Allereerst is het belangrijk om de oorzaak te gaan achterhalen, en die is bij ieder paard met deze vorm vaak net even ietsje anders. Dit is ook precies waarom wat voor de één werkt, niet hoeft te werken voor de ander. Dus kijk niet teveel naar wat anderen hebben gedaan.

Daarnaast is het ook belangrijk dat je je niet focust op wat voor middelen je kunt inzetten om de klachten te onderdrukken, maar dat je echt de onderliggende oorzaak gaat aanpakken. Dus verspil geen tijd en geld aan allerlei druppels, supplementen, medicatie ect. maar zorg dat de onderliggende oorzaak wordt opgespoord en aangepakt.

Er is best veel wat je als eigenaar zelf kunt en moet doen. Uiteindelijk ben jij namelijk degene die beslissingen moet maken voor jouw paard, dat kan iemand anders niet doen. Het maken van een goede keuze, begint bij het verbeteren van je kennis. Pas als jij begrijpt wat er echt gaande is bij jouw paard, kun je daarin een goede keuze maken. Daarnaast is het ook echt belangrijk om gewoon logisch na te denken en de dingen vooral simpel te houden.

Verder kun je met de juiste tips en begeleiding ook best veel doen om jouw paard comfortabeler te maken. Dat is ook waarom ik een programma met begeleiding heb ontwikkeld om kennis, handvatten en tools te combineren tot een handleiding voor eigenaren van headshakers. Op die manier hoef je als eigenaar van een headshaker niet zelf meer te gaan dokteren. Maar heb je de mogelijkheid om een handleiding te volgen die volledig voor je is uitgewerkt. En waarbij je ook nog eens toewerkt naar het aanpakken van de onderliggende oorzaak. Win Win dus! 

Jaline S.

Paard: Lyra